برچسب: امیرحسین الهیاری، منصور اوجی،ابهر،شیراز،شعر،شاعر،وطن،انگور،هایکو،اگزیستانسیالیسم،ملموس،مواج،شاعرانگی،آنحرف دگر،عقاب قله یوشان،روشن مهر،مسعود سخاوت دوست،

“درباره ی منصور
اوجی”

 

گمانِ به رنج آلوده ای دارم _ منصور اوجی را دیر دیدم و دیرتر شناختم _ . اگر چه دیر شدگی و جاماندگی
برای من حکایت مکرری باشد اما  “افسوس و حسرت”، نقلی است که کهنگی نمی پذیرد!

آمده بود تهران گویا
برای مراسم بزرگداشتش و “قرار” نداشت برای بازگشت به وطن _شیراز_ که بی اعتباریِ پایتخت ، نیامده   خاطرش را مکدر کرده بود.

و صبح جمعه  طبق قرار قبلی رفتم به درب هتلی که در آن    به این اسکان اجباریِ چند روزه تن  در داده بود. وقتی دیدمش مغرور بود و کم  شکسته بود و هیچ خمیده نبود و عجیب صداقت داشت.
از آن دست صداقت ها که مختص میشود در شهرستانیان سالخورده ی خردمند و نمود می یابد
در ذهنشان و زبانشان البته. و به شدت محتاط در نگاه و کلام و حتی قدم برداشتن ،
چنان که شاید انتظار میرود از هر که نسبتی با خاک شیراز دارد.

در همان مجال اندک، بسیار از سال های دور و دیرش گفت ، از امکان مسلم زندگی در پایتخت که با افتخار و
به حب وطن _ شیراز _ رهایش کرده  است ، این
عجوز عقیم را به مشتاقانش وا گذاشته و خود به دیدار جاودان آن پریِستان  رفته است.

برای من که بحران هویت ملی دغدغه ی بزرگ ذهنم شده این روزها
و عذاب اندیشیدن مدام   درباره اش  کمر دقایقم را میشکند ، درک حضور منصور اوجی به عنوان شاعری که هویت وطنی
تام دارد نعمتی شد تمام ، و حال به واسطه آن می توانم بگویم آن چه از عناصر طبیعی
و طبیعت و فرش و پرنده و گل و کوچه و خیابان ، ناخودآگاه منصور اوجی در تمام
اشعارش با ما به اشتراک گذاشته و میگذارد ، ریشه در در همان هویت باور شده و ژرف –
یافته ی شاعر از مفهوم “وطن” دارد.

به هر حال آن روز جمعه بود و رفتیم برای ضبط دکلمه ی اشعارش تا استودیوی مسعود سخاوت دوست ، و بعد
هم تا درب هتل و تمام…. اما آن چه از اوجی در من آغاز شده بود در درب هتل تمام  نشد….

از اوجی نوشتن، نوشتن از “میانگی” است. که میانگی حدیث شعر و زندگانی اوست.میانه ی لاله عباسی و
یاس، گنجشک و کلاغ ، حسرت و حقیقت، زندگانی و مرگ و هر آنچه در میانه  جریان دارد. و باد  که همواره میانه بر هم زن و پرهیاهوست. غوغایی
که در باد آغاز میشود، در باد ادامه می یابد و آنجا که به پایان رسد ،  پایان جهان است و پایان جهان روزی است که در
آن  حتی سرو ها هم میمیرند!

این میانگی و اعتدال در شعر منصور اوجی به کمال دیده میشود. و حتی در اسلوب نیمایی که برگزیده، چیزی در میانه ی کهن و نو. و او به
واسطه همین صفت ، هرگز در شعر خود به هواداری یا تکفیر عقیده ای ، جریانی و یا شخصی بر نخاسته است. بامی اگر بوده  اوجی
همواره در میانه ی بام قدم زده است و هیاهوی افتادن از هر کدام سو را نخواسته و
هرگز نخواسته است!._چه در ذهن و چه در زبان_

اگزیستانسیالیسم ملموس و مواج شعرهای اوجی  نمونه ی
ناب  ایرانی آن است. وبدین قسم و در تقابل  با اگزیستانسیالیسم پر نمونه ی
معطوف به عرفان و ایماژ شرق دور، شعر منصور اوجی کم نظیر، خالص و  خاص گشته است.

شعر اوجی حتی  وقتی درونمایه های تجریدی چون پیری ، مرگ و
حیرانی دارد نیز از طبیعت و عناصر و اشارات طبیعی تهی نیست _بلکه گاه سرشار است_. و همین ها کافی است
که روح مشتاق جستجوگر شهرستانیِ مرا کلافه کند و شیدایی ام سر ریز کند و به هم
بریزم و دلم غنج بزند برای آن احساس مشترک دلخواه که منصور اوجی در شعرهایش  می یابد، تقویت میکند و به یادگار میگذارد.

منصور اوجی هرگز شاعر لاف و گزاف و هیاهو های بسیار برای هیچ های انبوه  نبوده است.

آغوش گرم شیرازش را پناهگاه  همه ی سرگردانی های شاعرانه کرده
و از او _شیراز _ در برابر تمام زخم ها ، حرمان ها و ویرانی ها   تسلی جسته است.

منصور اوجی شاعر شعرهای نیماییِ مینی مال  و گاه هایکوسرایی
است که سفر را در دو اقلیم ، مجاز و محترم و خواستنی دانسته است : سفر در
“شیراز” و سفر در “خود”.

منصور اوجی شاعر دوره هایی از شعر ماست که جامعه ، طالب شعرهای سیاسی تاریخ مصرف دار بود. خط مشی فکری
شاعران را عمدتا احزاب تعیین میکردند. چنانکه مخالف سرایی _ یا حتی دیگرگونه
سرایی!_ شاعران را با توطئه ی “سکوت” مواجه میکرد، به استهزا میکشاند و
یا حتی با مشت  پاسخ میداد! از سوی
دیگر  همسرایی  با احزاب و بلندگویی کردن برایشان  گاه مهم ترین پلکان ترقی و ابزار شناخته شدن یک
شاعر بود. ومنصور اوجی نه هیچ از اینان بود و نه هرگز از آن دیگر شاعرکان که در
آینده آمدند  مداح و مرثیه گو   و  چون
خروس حلبی سر شیروانی، به اشاره ی باد میچرخیدند
و می رقصیدند و در واپاش چینه ها به شکرانه! آوازهای بی محل میخواندند.

بیمارستان اگر بگذارد
، اگر چند دقیقه مرا به حال خود بگذارند میخواهم این نوشته را با دو جمله تمام کنم
، دقیقه ها میگذرند و من وامانده ام که متن منصور اوجی کجا وچگونه پایانی میطلبد.

کلمات، سرگردانند وخاطر، پریشان

پس بسنده میکنم به خاطرات  و
دل خوش میکنم به هر آن چه رفته است، به منصور اوجی که خود را میسراید و طبیعت را و
انسان را و به انگور که دل را هوایی میکند و به ابهر وشیراز که هر دو انگور دارند،شاعر دارند  و وطن اند.

امیرحسین الهیاری